Pielęgnacja jamy ustnej u noworodka

Pielęgnacja jamy ustnej u noworodka

6 października 2022   przez  Dr Adam

Pielęgnowanie jamy ustnej to zadanie, z którym problemy mogą mieć dzieci, jak i dorośli. Co więcej, są sytuacje, w których człowiek musi zdać się na czyjąś pomoc. Świetnym przykładem jest pielęgnacja jamy ustnej u noworodka – noworodek nie jest w stanie samodzielnie o siebie zadbać.

Higiena jamy ustnej noworodka

Można przypuszczać, że zdecydowanej większości z nas zależy na pięknym uśmiechu. To dobrze, ale widać również, że cel ten nie zawsze udaje się zrealizować. O szczegółach takiego stanu rzeczy można mówić wiele, ale pewne jest, że prawidłowa higiena jamy ustnej to konieczność. Nie może być tak, że na czystych zębach znajdują się resztki pokarmu. Mówi się nawet, że dziąsła mają mieć różowy kolor. Rzecz jasna nie powinno też dochodzić do krwawienia w trakcie szczotkowania czy nitkowania. Nieświeży oddech raczej nie wymaga komentarza.

Jest tego sporo i można rzec, że wszystko sprowadza się do tego, aby dziecko potrafiło o swój wygląd zadbać. Z tym że musimy pamiętać o tym, co znalazło się we wstępie – noworodek sam o siebie nie zadba. Trzeba mu więc pomóc i tym samym może pojawić się wiele pytań bez odpowiedzi. Co ciekawe, zdarza się nawet, że pielęgnacja jamy ustnej u noworodka to temat, który szokuje rodziców. W świadomości niektórych mowa o czymś, co nie ma znaczenia, ale rzeczywistość jest inna – higieną należy zająć się od samego początku.

Ewentualne zaniedbania niosą za sobą różne negatywne konsekwencje. Można usłyszeć np. o braku nawyku mycia zębów w późniejszym wieku czy próchnicy, która będzie postępować naprawdę szybko. Istotne jest także to, że jama ustna to w przypadku noworodka bardzo mały obszar, co powoduje, iż przemywanie nie zalicza się do najprostszych zabiegów (oczywiście z zyskiwaniem wiedzy praktycznej jest coraz łatwiej).

Kiedy myć dziąsła niemowlakowi?

Warto również zdawać sobie sprawę z tego, że mowa o czynnościach, w przypadku których nie ma się nad czym zastanawiać – troska o higienę jamy ustnej ma rozpocząć się już pierwszego dnia życia. Dobrze byłoby również, aby pielęgnacja jamy ustnej u noworodka rozpoczęła się po pierwszym karmieniu.

Zresztą wystarczy wziąć pod uwagę, że zawiązki zębów mlecznych pojawiają się w dziąsłach bardzo szybko – mówi się o trzecim/czwartym miesiącu ciąży. Co więcej, jest to informacja, o której wiele osób prawdopodobnie nie ma pojęcia. To pokazuje, że czasem wrażenia mogą okazać się mylące – brak wyrżniętych ząbków nie oznacza, iż ząbków w ogóle nie ma.

Skoro wiemy, kiedy powinna rozpocząć się pielęgnacja jamy ustnej u noworodka, nie pozostaje nic innego jak skoncentrowanie się na praktyce. Jeśli noworodek nie ma widocznych zębów, to znaczy, że pora delikatnie poczyścić dziąsła. Czyszczenie konieczne jest codziennie. Jeśli jest taka możliwość, należy się tym zająć po każdym karmieniu. Wiele osób pewnie zadaje sobie teraz pytanie, w jaki sposób postępować? Obawy można zrozumieć, aczkolwiek sytuacja jest stosunkowo prosta – wystarczy owinąć palec (wskazujący bądź środkowy) gazą lub pieluszką tetrową zmoczoną czystą, przegotowaną i przestudzoną wodą.

Dobrze jeszcze spojrzeć na to wszystko pod kątem tego, co dzieje się w przyszłości – mleko zawiera cukry, których długotrwała obecność w jamie ustnej skutkuje powstawaniem zmian próchnicowych. Krótko mówiąc, chodzi o środowisko, które sprzyja powstawaniu bakterii i pleśniawek. W tej kwestii nie ma żadnych wyjątków – uważać trzeba na mleko mamy i mleko modyfikowane.

Jak zapobiegać pleśniawkom u noworodka?

Warto jednak pamiętać o tym, że zapobieganie pojawiania się pleśniawek to coś więcej niż troska o higienę. Realia są takie, że mowa o problemie, który może wiązać się z różnymi przyczynami.

O szczegółach można rozmawiać długo, ale przede wszystkim należy wziąć pod uwagę złe warunki higieniczne, antybiotykoterapię i możliwe zakażenie w trakcie karmienia. Gdyby ktoś potrzebował przykładu, wystarczy zainteresować się sytuacją, w której dziecko ssie zainfekowaną pierś mamy lub smoczek, który jest niedokładnie umyty. Przy antybiotykach ewentualne kłopoty możemy sprowadzić do obniżenia odporności. Trzeba także wiedzieć, że nie jest to coś, co można określić jako spore niebezpieczeństwo. Choć z drugiej strony dziecko ma prawo narzekać na ból. Do tego rodzice muszą pamiętać o kłopotach ze spożywaniem posiłków.

Warto również zdawać sobie sprawę z tego, że przy kwestiach zdrowotnych znaczenie ma czas i pleśniawki nie są wyjątkiem. Co za tym idzie, niezauważona pleśniawka może się znacząco rozszerzyć. Oznacza to możliwe trudności ze ssaniem, jak i potencjalne rozprzestrzenianie się na gardło, krtań, tchawicę czy oskrzela. Istotne jest także to, że podczas leczenia pleśniawek wskazane jest skorzystanie ze specjalistycznej pomocy. Choć wypada także przyznać, że sam proces leczenia nie jest jakoś skomplikowany.

Pielęgnacja jamy ustnej u noworodka to zadanie ważne i stosunkowo proste, ale nie możemy zapominać o możliwych problemach. Pamiętanie o pielęgnacji to podstawa, ale na koniec najważniejsze jest prawidłowe dbanie o higienę.